เอชไอวี (HIV) คือโรคติดต่อที่เกิดจากไวรัส Human Immunodeficiency Virus ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของผู้ติดเชื้อถูกทำลาย และไม่สามารถต่อสู้กับเชื้อโรคต่าง ๆ ได้ตามปกติ กล่าวคือในปัจจุบันเอชไอวีนับว่าเป็นสาเหตุหลักในการเสียชีวิตของคนทั่วโลกมากกว่า 1.5 ล้านคน และมีผู้ติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ถึง 2.1 ล้านคน (รายงานขององค์การสหประชาชาติ 2562) ทั้งนี้ในประเทศไทยยังคงมีผู้ติดเชื้อที่ยังมีชีวิตอยู่ 4.7 แสนคน ซึ่งเป็นผู้ที่เข้ารับยาต้านไวรัสอย่างถูกต้องโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญประมาณ 4 แสนคน ดังนั้น ตรวจเอชไอวี จึงเป็นแนวทางที่ทำให้ทราบสถานะของตนเองได้เร็วยิ่งขึ้น และเมื่อทราบอย่างชัดเจนแล้วย่อมสามารถวางแผนการป้องกัน หรือวางแผนการรักษาได้
ณ ปัจจุบันเทคโนโลยีทางการแพทย์ยังไม่สามารถค้นพบวิธีการรักษาผู้ป่วยเอชไอวีให้หายขาดได้ แต่พัฒนาการด้านยาต้านไวรัสถือเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด ในการป้องกันและการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่งช่วยให้ผู้ติดเชื้อเอชไอวีอยู่ร่วมกับไวรัสได้อย่างปลอดภัย ควบคุมการแพร่กระจายของเชื้อก่อนจะนำไปสู่ภาวะร้ายแรงของโรคเอดส์ได้ ด้วยเหตุนี้เองผู้ป่วยเอชไอวีในปัจจุบันที่เข้ารับการตรวจรักษาอย่างทันท่วงที จึงมีชีวิตที่ยืนยาว สุขภาพแข็งแรง และใช้ชีวิตได้อย่างคนปกติทั่วไป
ทัศนคติที่ควรเปิดกว้างต่อการตรวจเอชไอวี ตรวจไว รักษาได้
แนวคิดการตรวจเอชไอวี เนื่องในวันรณรงค์ตรวจเอชไอวี (VCT Day) วันที่ 1 กรกฎาคมของทุกปี โดยกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ส่งเสริมให้ประชาชนชาวไทยมีความตระหนักรู้ถึงความรุนแรงของเอชไอวี การป้องกันและดูแลสุขภาพให้ห่างไกลจากการติดเชื้อเอชไอวี ไปจนถึงการดูแลรักษาที่ทันท่วงที เพื่อลดปริมาณผู้ป่วยในสังคมไทยให้มากที่สุด
ประเด็นสำคัญที่ช่วยให้จำนวนของผู้ป่วยลดลง ส่วนหนึ่งคือทัศนคติที่ดีต่อการตรวจเอชไอวี ซึ่งในปัจจุบันยังมีความเข้าใจเกี่ยวกับผู้ป่วยเอชไอวีในด้านของการเลือกปฏิบัติ การถูกตีตราทางสังคม ไปจนถึงหลักสิทธิมนุษยชนต่าง ๆ ทั้งนี้ข้อเท็จจริงจึงเป็นสิ่งที่หลายหน่วยงานมุ่งมั่นที่จะสร้างการรับรู้ให้มากยิ่งขึ้น ในด้านของเชื้อเอชไอวีและระยะของโรคเอดส์ที่มีความแตกต่างกัน รวมถึงการตรวจเอชไอวีที่ถูกต้อง
การตรวจเอชไอวีเป็นสิ่งที่ทุกคนควรทำ มิใช่แค่ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงเท่านั้น
เนื่องจากเอชไอวีเป็นโรคที่ผู้ป่วยไม่ทราบอาการของตนอย่างชัดเจน ด้วยอาการที่คล้ายไข้หวัดใหญ่ในช่วงแรกและหายไปเองได้ภายในไม่กี่สัปดาห์ จึงส่งผลให้ผู้ที่ติดเชื้ออาจแพร่เชื้อให้บุคคลอื่นโดยไม่รู้ตัว การตรวจเอชไอวีจึงเป็นแนวทางที่ทำให้ทราบสถานะของตนเองได้เร็วยิ่งขึ้น และเมื่อทราบอย่างชัดเจนแล้วย่อมสามารถวางแผนการป้องกันหรือวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม
แม้ว่าในปัจจุบันการแพร่ระบาดของโรคเอชไอวีจะลดลง แต่ไม่ได้หมายความว่าสถิติผู้ติดเชื้อจะลดลงตามไปด้วย เพราะหลายปัจจัยที่ทำให้ผู้ติดเชื้อไม่ทราบสถานะที่แท้จริง ยังถือเป็นภัยเงียบที่ทุกคนควรป้องกันแม้ว่าจะไม่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเชื้อก็ตาม ทั้งนี้เพื่อเป็นการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี ทุกคนควรเข้ารับการตรวจเอชไอวีอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง ซึ่งในปัจจุบันสามารถเข้ารับบริการตรวจเอชไอวีได้ฟรี ภายใต้หลักประกันสุขภาพแห่งชาติในสถานพยาบาลของรัฐ หรือ หน่วยงานด้านเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยเฉพาะ ในกรณีผู้ที่มีความเสี่ยงสูงแนะนำให้ตรวจเอชไอวีทุก ๆ 3 – 6 เดือน เพื่อเพิ่มความมั่นใจและวางแผนการดำเนินชีวิตได้ดียิ่งขึ้น
ข้อแตกต่างของเอชไอวี และเอดส์ที่หลายคนเข้าใจผิด
ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับเอชไอวี และเอดส์ยังคงเป็นสาเหตุสำคัญต่อการตีตราในสังคมไทย จึงส่งผลให้ผู้ที่ต้องการตรวจเพื่อเพิ่มความมั่นใจในสถานะเลือดของตน ไม่กล้าเข้ารับการตรวจหรือมองว่าเป็นแนวทางที่ส่งผลให้สังคมรังเกียจ จนนำไปสู่การติดเชื้อโดยไม่รู้ตัว การแพร่เชื้อสู่บุคคลอื่นโดยไม่ตั้งใจ และการรักษาที่เข้าสู่ภาวะร้ายแรงได้ในที่สุด ซึ่งหลายคนมักเข้าใจผิดว่าผู้ติดเชื้อเอชไอวีทุกคนเป็นผู้ป่วยโรคเอดส์และจะต้องเสียชีวิต ในจุดนี้จะต้องอธิบายให้ทราบก่อนว่าเอชไอวีเป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอลง จนถึงขั้นที่ไม่สามารถต่อสู้กับเชื้อโรคได้ นำไปสู่ภาวะของอาการต่าง ๆ ประกอบด้วย ระยะเฉียบพลัน ระยะไม่แสดงอาการ และระยะเอดส์ จะเห็นได้ว่าเอชไอวีเป็นไวรัสที่ก่อให้เกิดระยะเอดส์ โดยข้อเท็จจริงคือหากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาโดยยาต้านไวรัสเพื่อยับยั้งการแพร่กระจายของเชื้อเอชไอวีโดยเร็ว ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายจะถูกทำลายจนหมด ส่งผลต่อการเกิดโรคฉวยโอกาสต่าง ๆ ในระยะโรคเอดส์และอาจเสียชีวิตได้
ผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีที่ทราบว่าตนติดเชื้อเอชไอวีเร็วและได้รับการรักษาที่เหมาะสม จะสามารถใช้ชีวิตได้อย่างคนปกติทั่วไป โดยการรับประทานยาที่แพทย์จัดไว้ให้อย่างเคร่งครัด เข้ารับการตรวจอย่างสม่ำเสมอตามที่แพทย์นัด หมั่นดูแลตัวเอง สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงของตัวเองที่อาจเกิดขึ้นและแจ้งแพทย์อย่างรวดเร็ว เพื่อประสิทธิภาพในการรักษาที่ดีที่สุด ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าผู้ติดเชื้อเอชไอวีไม่ได้เข้าสู่ระยะเอดส์ได้ทุกคนอย่างที่หลาย ๆ คนเข้าใจ
ตรวจเอชไอวี (HIV) ได้ที่ไหนบ้าง?
สำหรับผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี หรือผู้ที่ต้องการทราบสถานะเลือดที่ชัดเจน สามารถเข้ารับการตรวจได้ฟรี ณ โรงพยาบาลภายใต้หลักประกันสุขภาพแห่งชาติทั่วประเทศ และคลินิกที่ให้บริการ ซึ่งปัจจุบันเยาวชนที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปสามารถเข้ารับการตรวจเอชไอวีได้โดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากผู้ปกครอง ทั้งนี้ยังได้รับการคุ้มครองข้อมูลส่วนตัวต่าง ๆ อย่างปลอดภัย เพื่อความเป็นส่วนตัวและสิทธิด้านมนุษยชนที่ควรได้รับ โดยสามารถค้นหาคลินิกทั่วประเทศที่ให้บริการตรวจเอชไอวีและบริการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องได้ง่าย ๆ ผ่านเว็บไซต์ love2test.org พร้อมจองเวลาตรวจและรับคำปรึกษาได้อย่างสะดวกสบาย ซึ่งมีคลินิกที่ให้บริการทั้งหมดดังต่อไปนี้
ตรวจเอชไอวี กรุงเทพฯ ที่ไหนดี?
เซฟ คลินิก (Safe Clinic)
ห้อง 314 ชั้น 3 อาคารไทมส์ สแควร์ ถนนสุขุมวิท แขวง คลองเตย เขตคลองเตย กทม. 10110
โทร. 083-534-4555 หรือ 02-006-8887
เว็บไซต์ : www.bangkoksafeclinic.com
เปิดให้บริการทุกวัน เวลา 12.00-20.30 น.
ฟ้าสีรุ้ง รามคำแหง (Rainbow Sky Association of Thailand (RSAT))
เลขที่ 1 และ 3 ซ.รามคำแหง 97/2 ถ.รามคำแหง หัวหมาก บางกะปิ กทม.
โทร.02-731-6532-3 (ต่อ 102)
เว็บไซต์ : www.rsat.info
เปิดให้บริการ วันจันทร์ , วันพฤหัสบดี, วันศุกร์ เวลา 15.00 – 21.00 น. และวันเสาร์ – วันอาทิตย์ เวลา 12.00 – 18.00 น.
SWING สาขาสีลม (SWING SILOM)
อาคารเลขที่ 3 ชั้น 5 ซอยพัฒษ์พงศ์ 1 ถนนสีลม แขวงสุริยวงศ์ เขตบางรัก กรุงเทพฯ 10500
โทร. 02-632-9501
Facebook Page : Swing Thailand
เปิดให้บริการ วันจันทร์ – วันเสาร์ 11.00 -18.00 น.
คลินิกรักษ์เพื่อนคณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช (Rakpuen Nawamin)
681 ถนนสามเสน แขวง วชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
คลินิกรักษ์เพื่อน ชั้น 3 E อาคารทีปังกรรัศมีโชติ
โทร. 064 231 7584
Facebook Page : คลินิกรักษ์เพื่อน
เปิดให้บริการ วันจันทร์ – วันพุธ – วันพฤหัสบดี เวลา 16.00 – 20.00 น.
SWING สาขาสะพานควาย (Swing Saphankhwai)
1417 31 ประดิพัทธ์ แขวง สามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร 10400
แขวง สามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
โทร. 021150251
Facebook Page : Swing Thailand
เปิดให้บริการ วันจันทร์ – วันเสาร์ 11.00 – 19.00 น.
BRO บางกอกเรนโบว์ (สะพานควาย)
BRO เลขที่ 1511/28 ซอยข้างโรงหนังพหลโยธิน ทางเข้า 39 ซาวน่า ถนนพหลโยธิน แขวงพญาไท เขตพญาไท กทม.10400
เบอร์โทรศัพท์ 022361555, 0890391918
เว็บไซต์ : www.bangkokrainbow.org
เปิดให้บริการ เสาร์ 13:00 – 18:00
ตรวจเอชไอวี เชียงใหม่ ที่ไหนดี?
ฮักษาคลินิก กลางเวียง (Hugsa Clinic)
77/7 ถ.คชสาร ต.ช้างคลาน อ.เมือง จ.เชียงใหม่
โทร. 093-309-9988
เว็บไซต์ : www.hugsaclinic.com
เปิดบริการทุกวัน เวลา 10.00 – 18.00 น.
แคร์แมท เชียงใหม่ (CAREMAT Chiangmai)
257/102-103 หมู่บ้านดาวดึงส์ (หลังธนาคารกสิกรไทยสาขาสุเทพ) ซอย 2 ถ.สุเทพ ต.สุเทพ จ.เชียงใหม่ 50200
โทร. 052-005458, 0992416419, 081-5941965
เว็บไซต์ : www.caremat.org
ปิดบริการ วันอังคาร-วันศุกร์ 13.00 – 19.00 น. และวันเสาร์ 09.00 – 17.00 น.
ตรวจเอชไอวี อุดรธานี ที่ไหนดี?
มูลนิธิเอ็มเฟรนด์อุดรธานี (M-Friends Udonthani Foundation)
เลขที่ 132/9 หมู่ 1 ซ.บ้านหนองบัว ถ.นิตโย ต.หมากแข้ง อ.เมืองอุดรธานี จ.อุดรธานี
โทร. 0933969458
Facebook Page : มูลนิธิเอ็มเฟรนด์อุดรธานี M-Friends Udonthani Foundation
เปิดให้บริการ จันทร์-ศุกร์ 10.00 – 20.00 น. และวันเสาร์ 10.00 – 17.00 น.
ตรวจเอชไอวี ขอนแก่น ที่ไหนดี?
แอ๊คทีม (Actteam)
164/29 ถ.ชาตะผดุง ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น
โทร. 064-0023248
Facebook Page : Actteam
เปิดให้บริการ วันจันทร์ – วันศุกร์ 09.00 – 17.00 น.
ตรวจเอชไอวี อุบลราชธานี ที่ไหนดี?
คลินิกเทคนิคการแพทย์ฟ้าสีรุ้งอุบลราชธานี (RsatUbon)
542 ถนน พิชิตรังสรรค์ ตำบล ในเมือง อำเภอเมืองอุบลราชธานี อุบลราชธานี 34000
โทร. 045957070
Facebook Page : ฟ้าสีรุ้ง อุบลราชธานี
ตรวจเอชไอวี ชลบุรี ที่ไหนดี?
ฟ้าสีรุ้ง ชลบุรี (RSAT Chon Buri)
เลขที่ 94/6 ม.4 ถ.สุขุมวิท ต.บ้านสวน อ.เมืองชลบุรี จ.ชลบุรี 20000
โทร. 080-167-6047
Facebook Page : ฟ้าสีรุ้ง ชลบุรี
เปิดให้บริการ วันจันทร์, วันอังคาร, วันศุกร์ เวลา 13.00 – 20.00 น. และวันเสาร์ – วันอาทิตย์ เวลา 12.00 – 18.00 น.
SWING สาขาพัทยา (Swing Pattaya)
45/54 ม.10 ต.หนองปรือ อ.บางละมุง จ.ชลบุรี 20150
โทร. 095 259 7594
Facebook Page : สวิงพัทยา
ให้บริการ วันจันทร์ – วันศุกร์ 11.00 น. -18.00 น.
ตรวจเอชไอวี สงขลา ที่ไหนดี?
ฟ้าสีรุ้งหาดใหญ่ (RSAT Songkhla)
97 ถ.นิพัทธ์สงเคราะห์ 2 ต.หาดใหญ่ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110
คลินิกตั้งอยู่บนถนน นิพัทธ์สงเคราะห์ 2
โทร. 074-232101
Facebook Page : สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย สำนักงานภูมิภาคทะเลใต้ จังหวัดสงขลา
เปิดให้บริการ อังคาร – เสาร์ 11.00 – 20.00 น.
ขั้นตอนการจองเวลาตรวจเอชไอวีกับ Love2Test
- เข้าสู่เว็บไซต์ หรือ แอปพลิเคชัน ของ Love2Test
ผู้ที่ต้องการตรวจเอชไอวีสามารถค้นหาคลินิกใกล้เคียง และจองเวลาตรวจเอชไอวีได้ง่าย ๆ ผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน ซึ่งแต่ละแห่งจะมีข้อมูลแจ้งค่าใช้จ่ายในการรักษาหรือบางแห่งสามารถเข้าตรวจได้ฟรี ไม่เสียค่าใช้จ่าย
- นัดหมายกับคลินิก
เลือกนัดหมายการตรวจเอชไอวีโดยการเลือกรูปแบบการตรวจที่ต้องการ เช่น ตรวจเอชไอวี ตรวจเอชไอวี Express รวมถึงบริการที่นอกเหนือการตรวจเอชไอวีร่วมด้วย เช่น ตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ จ่ายยาต้านฉุกเฉิน PEP หรือ จ่ายยา PrEP เป็นต้น
- นัดหมายวันและเวลา
กำหนดวันและเวลาที่ต้องการเข้ารับการตรวจเอชไอวี แนะนำให้เผื่อระยะเวลาในการเดินทางล่วงหน้าประมาณ 20 นาที เพื่อการซักถามข้อมูลเบื้องต้นก่อนเข้าพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- กรอกข้อมูลสำหรับติดตามการนัดหมาย
กรอกข้อมูลตามช่องที่กำหนดไว้ ซึ่งประกอบด้วย ชื่อเล่น หรือ นามสมมุติ, อายุ, เบอร์โทรศัพท์ที่สามารถติดต่อได้ และ Line ID เพื่อใช้ในการติดต่อกรณีฉุกเฉินหรือมีข้อซักถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการนัดหมาย
อ่านบทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
สำหรับผู้ที่สงสัยว่าตนเองอาจติดเชื้อเอชไอวี หรือมีพฤติกรรมเสี่ยง ต่อการติดเชื้อเอชไอวี ควรรีบตรวจคัดกรองโดยเร็วที่สุด เอชไอวีตรวจเร็ว รู้เร็ว รักษาได้