การป้องกัน HIV ด้วยการใช้เข็มฉีดยาที่ถูกต้อง

คนส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อเอชไอวี จากการมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก หรือทางช่องคลอด หรือจากการใช้เข็มฉีดยา และอุปกรณ์เสพยาอื่น ๆ ร่วมกัน อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันมีเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพหลายอย่าง ที่สามารถช่วยป้องกันการติดเชื้อ หรือการแพร่เชื้อเอชไอวีได้

แนวทางและกลยุทธ์ในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี

เลือกกิจกรรมทางเพศที่มีความเสี่ยงต่ำ หรือไม่มีความเสี่ยงเลย

• การมีเพศสัมพันธ์ทางปาก มีโอกาสน้อยมากที่จะติดเชื้อเอชไอวี
• กิจกรรมทางเพศที่ไม่มีการสัมผัสกับน้ำอสุจิ สารคัดหลั่งจากช่องคลอด หรือเลือด จะไม่สามารถทำให้ติดเชื้อเอชไอวีได้

ใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกวิธี ทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์

• ถุงยางอนามัยมีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันเอชไอวี และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองในแท้ และหนองในเทียม
• อย่างไรก็ตาม ถุงยางอาจมีประสิทธิภาพลดลงกับโรคที่ติดต่อผ่านรอยแผล เช่น เริมที่อวัยวะเพศ และซิฟิลิส
• คุณสามารถซื้อถุงยางได้จากร้านค้าออนไลน์ ร้านขายยา หรือขอรับฟรีได้จากคลินิกใกล้บ้าน

กินยาเพร็พ (PrEP)

• เพร็พ (PrEP หรือ Pre-Exposure Prophylaxis) เป็นยาที่ช่วยป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีก่อนเกิดความเสี่ยง
• เมื่อกินอย่างถูกต้องตามคำแนะนำ เพร็พจะมีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันเอชไอวีจากทั้งการมีเพศสัมพันธ์และการใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน

งดมีเพศสัมพันธ์

• การงดเพศสัมพันธ์เป็นวิธีที่ป้องกันเอชไอวีจากการมีเพศสัมพันธ์ได้ 100% สามารถเลือกงดเพศสัมพันธ์ในบางช่วงของชีวิตตามเหตุผลส่วนตัว
• ยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ได้อีกด้วย

ตรวจและรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STIs)

• หากคุณมีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดอื่นอยู่ จะมีโอกาสติดเชื้อเอชไอวีได้ง่ายขึ้น
• หลายคนที่ติดเชื้อแต่ไม่มีอาการใด ๆ ทำให้ไม่รู้ตัวว่าติดเชื้ออยู่
• การตรวจหาและรักษาแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลสุขภาพทางเพศและลดความเสี่ยงในการติดเชื้อเอชไอวี

หากคุณใช้สารเสพติดด้วยวิธีฉีด ควรหลีกเลี่ยงการใช้เข็มร่วมกับผู้อื่น

• ใช้เข็มฉีดยาและอุปกรณ์อื่น ๆ ที่สะอาดและใหม่ทุกครั้งที่ฉีด
• คุณสามารถหาเข็มใหม่และอุปกรณ์ที่ปลอดภัย รวมถึงการทิ้งของใช้แล้วอย่างถูกวิธี
• ร้านขายยาบางแห่งจำหน่ายเข็มโดยไม่ต้องมีใบสั่งยา

หากคุณหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะใช้เข็มร่วมกัน ควรล้างเข็มด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น น้ำยาฟอกขาว แม้การล้างไม่ปลอดภัย เท่ากับการใช้เข็มใหม่ที่ผ่านการฆ่าเชื้อแล้ว แต่ก็ช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อเอชไอวี และไวรัสตับอักเสบได้อย่างมาก

หลีกเลี่ยงการใช้ยาเสพติดด้วยวิธีฉีด

การไม่ใช้ยาเสพติดด้วยวิธีฉีด เป็นวิธีที่ปลอดภัย 100% ในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีจากการใช้เข็ม หากคุณเผชิญปัญหาเรื่องการใช้สารเสพติด ควรปรึกษานักให้คำปรึกษา แพทย์ หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพเกี่ยวกับแนวทางการรักษา รวมถึงการใช้ยาร่วมในการบำบัด (Medication-Assisted Treatment)

สอบถามเรื่องการใช้ยา PEP หากคุณคิดว่าตนเองอาจเพิ่งมีความเสี่ยง

• PEP (Post-Exposure Prophylaxis) คือยาต้านไวรัสที่ใช้หลังจากมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี เช่น การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน หรือใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน
• หากคุณสงสัยว่าตนเองอาจเพิ่งได้รับเชื้อภายใน 72 ชั่วโมง ควรรีบพบแพทย์ทันที เพื่อประเมินความเสี่ยงและเริ่มใช้ PEP ให้เร็วที่สุด

หากคุณหรือคู่ของคุณมีเชื้อเอชไอวี ควรเข้ารับการรักษาและดูแลอย่างต่อเนื่อง

การเข้ารับการรักษาอย่างสม่ำเสมอ คือสิ่งสำคัญที่สุดที่ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ควรทำเพื่อรักษาสุขภาพของตนเอง ผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีและรับประทานยาต้านไวรัสอย่างเคร่งครัด จนมีปริมาณไวรัสในเลือดต่ำจนตรวจไม่พบ (Undetectable) จะไม่ถ่ายทอดเชื้อเอชไอวีให้กับคู่นอนได้

หากคุณกำลังตั้งครรภ์ ควรตรวจเอชไอวีโดยเร็วที่สุด เพื่อป้องกันการถ่ายทอดเชื้อสู่ทารกในครรภ์

• หากผลเป็นลบ แต่คุณหรือคู่มีพฤติกรรมเสี่ยง ควรตรวจซ้ำในช่วง 3 เดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์
• หากผลตรวจเป็นบวก คุณสามารถลดโอกาสที่ลูกจะติดเชื้อได้ ด้วยการรับประทานยาต้านไวรัสตามคำแนะนำ ตลอดช่วงการตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด พร้อมทั้งให้ยาป้องกันเอชไอวีกับทารกหลังคลอดตามการดูแลของแพทย์

หากคุณมีคู่ที่ติดเชื้อเอชไอวี และกำลังวางแผนมีบุตร ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการใช้ยาเพร็พ (PrEP) เพื่อป้องกันการติดเชื้อ

• ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการขลิบอวัยวะเพศชาย
• การขลิบอวัยวะเพศชาย อาจช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อเอชไอวี ในบางกรณี แต่อาจมีประสิทธิภาพน้อยกว่าวิธีป้องกันอื่น ๆ
• ควรพูดคุยกับผู้ให้บริการสุขภาพ เพื่อพิจารณาข้อดี ข้อเสีย และความเหมาะสมของการขลิบในบริบทของคุณ